Հանդիպում զարդագործի հետ

Ողջույն։ Մենք դասարանով գնացել ենք զարդագործի մոտ։ Նա կարողանում է զենքից պատրաստել զարդեր։ Նա մեզ բացատրեց, որ աշխարհի ամենավտանգավոր արարածը մարդն է և ոչ թե զենքը, քանի որ զենքը չի մարդկանց սպանում, այլ մարդն է վերցնում զենքը և սկսում ուրիշ մարդկանց սպանել։ Նա մեզ մի բան էլ ասաց, որ պետք է իր սենյակից դուրս գալ առյուծի պես, իսկ եթե մենք այդտեղից դուրս գանք բորենու պես, ուրեմն՝ մենք իզուր ենք այցելել և չենք հասկացել նրա խոսքերը։ Նրա նպատակը խաղաության կանչն է ամբողջ աշխարհում։ Նա աշխարահահռչակ զարդագործ է, ում աշխատանքները ցուցադրվում են տարբեր երկրներում։

Ճանաչել Գյումրին

Մարմարաշենի վանք

Մարմարաշենի վանքը գտնվում է Շիրակի մարզի Մարմաշեն գյուղի մոտից մոտ 2կմ հյուսիս-արևմուտք, Ախուրյան գետի ձախ ափին։ Դա բաղկացած է երկու խմբից Մեծ ու Փոքր (կամ Վերին): Վանքի գլխավոր Կաթողիկե եկեղեցին, ըստ հարավային պատիարձնագրության, դա կառուցվել է իշխան Վահրամ Պահլավունին 988-1029 թթ-ին Մելջուկյան արշավանքերից Մարմարաշեն վանքը ավիրվել է։1225 թ.-ին Վահրամ Պահլավունու թոռներ Գրիգոր արքեպիսկոպոսը և նրա եղբայր Ղարիբը վերանորոգել են Կաթողիկեն։
1954-56 թթ պեղումներից բացվել է վանքի չորրորդ եկեղեցին՝ արտաքուստ կլոր, ներսից չորս փոքրիկ ավանդատներով, քառաբսիդ հորինվածքով։ Համալիրի արևելքում և հարավում գերեզմանատունն է։ Վանքն ունեցել է իր ջրմուղը, որի հատվածները հայտնաբերվել են գավթից արևմուտք։ Փոքր Մարմաշենը կամ Վերին վանքը Մեծից հյուսիս է, բլրակի վրա։ Մարմաշենի վանքը եղել է Հայաստանի կրոնական ու մշակութային նշանավոր կենտրոն, այն հայկական հոգևոր և ճարտարապետության արժեքավոր համալիրներից է։

14/3
Անձրևա գալու


Գյումրի




Մինչև Արևելյան Հայաստանի միացումը Ռուսաստանին, Գյումրին եղել է մի աննշան գյուղ: Նրա տնտեսական նշանակությունը կտրուկ աճել է, երբ այստեղ, ռուս-թուրքական սահմանագլխին հիմնվել է ռուսական բազմամարդ կայազոր, կառուցվել է Ալեքսանդրապոլի բերդը, ստեղծվել են զինվորական ավաններ` քաղաքի թաղամասեր, որոնք հայտնի են դառնում Կազաչի պոստ և Պոլիգոններ անուններով: Ալեքսանդրապոլի տնտեսական կյանքը և բնակչության արտադրական զբաղմունքը սկսում են հարմարվել զինվորական կայազորի տնտեսական պահանջներին: Արագ թափով զարգանում է արհեստագործությունը:




Սուրբ Յոթ Վերք




Եկեղեցին գործել է անգամ Սովետական Միության տարիներին, երբ Հայաստանում փակվել էին բոլոր եկեղեցիները, բացի երկուսից։ Երկրորդ եկեղեցին Էջմիածնի Մայր Տաճարն էր։ Այդ ժամանակ Սուրբ Յոթ վերք եկեղեցում գործել է միանգամից 3 տարբեր եկեղեցիներ՝ հայ առաքելական, հայ կաթոլիկական որի խորանում և գտնվում է Գյումրու կաթոլիկ եկեղեցուց բերված խաչը՝ Հիսուս Քրիստոսի քանդակով, և ռուս ուղղափառական եկեղեցին։

Առաջադրանքներ։

Ճամբարային առաջադրանքների փաթեթՃամբարային օրագիր։

Պատասխանի՛ր տրված հարցերին։Ինչպե՞ս ես վերաբերվում ճամբարներին։

Ես վերաբերվում եմ ճամբարներին շատ լավ։

Ինչո՞վ է տարբերվում ճամբարը քո դպրոցական առօրյայից։

Ճամբարը առանձնանում է նրանով դպրոցական առօրյայից, որ ճամբարում խաղում շատ հետաքրքիր խաղեր, և սովորում շատ ուրիշ բաներ։

Նշի՛ր ձմեռային ճամբարի առավելությունները։

Ես առաջին անգամ եմ գնում ձմեռային ճամբարին

Ճամբարում ամենից շատ քեզ ի՞նչն է գրավում։

Ճամբարում ինձ ամենա շատը գրավում է քնապարկում քնելը։

Ի՞նչ կարծիք ունես ճամբարային ջոկատների վերաբերյալ

Ես ունեշ շատ լավ կարծիք ճամբարի մասին

Լա՞վ է, որ խառը խմբերով եք աշխատում։ Նշի՛ր երեք առավելություն։

Այո։

Ի՞նչը կփոխեիր քո ճամբարային օրակարգում։

Ես կփոխեի որ մի օրվա դասացուցակում նույն առարկայից երկու դաս չլիներ։

Ի՞նչ խորհուրդ կտաս ջոկատավարներին։

Ի՞նչ կառաջարկես ճամբարական ընկերներիդ

Ճամփորդություն դեպի Սեվաբերդ

Տեղադրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սևաբերդ գյուղը գտնվում է Աբովյան քաղաքից 14,6 կմ արևելք՝ Գեղամա լեռնաշղթայի արևմտյան ստորոտին։ Ծովի մակերևույթից բարձր է 2035-2080 մ։ Սևաբերդը սամանակից է Զովաշեն, Զառ, Գեղաշեն համայնքներին, իսկ արևելքից սահմանակից է Գեղամա լեռների ալպիական մարգագետիններին։ Սևաբերդը որոշ ժամանակով միացած է եղել Զառ համայնքին։ Համաձայն ՀՀ վարչապետի 20.10. 1997 թ․ թիվ 493 որոշման՝ Սևաբերդը ներառվել է ՀՀ բարձր լեռնային բնակավայրերի շարքում^[2]։ 2017 թ․ համայնքների խոշորացման ծրագրով գյուղը մտել է Ակունք համայնքի մեջ։ Գյուղից ոչ հեռու` 1,5 կմ հարավ, գտնվել է եզդիական բնակավայր՝ Մուսաքենդ, որը այսօր անմարդաբնակ է։ Գյուղի մակերեսը կազմում է 15.92 կմ²։

Բնակչություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գյուղը զուտ հայաբնակ է եղել մինչև 1604 թվականը։ Որոշ ժամանակ անց խանական իշխանությունների հովանավորությամբ հայաթափ գյուղատեղիում հաստատվել են թյուրքական ծագմամբ իսլամադավան խաշնարած ցեղեր։ Նախնիների մի մասը 1915–1918 թթ.-ին և 1922–1925 թթ.-ին գաղթել են Մուշի, Վանի, Բասենի գավառների գյուղերից։ 1949 թ․ 29 ադրբեջանցի ընտանիք հեռացել են գյուղից։ Գյուղի բնակչությունը կազմված է հայերից և եզդիներից։ 1952 թվականին գյուղից 35 հայ ընտանիք տեղափոխվել է գյուղ Հաղթանակ, իսկ 11 ընտանիք տեղափոխվել է Սիլիկյան թաղամաս։ 2020 թ․ տվյալներով բնակչության թիվը կազմում է 220 մարդ։

Սևաբերդի ազգաբնակչության փոփոխությունը.^[3]

Տարի	1873	1897	1926	1939	1959	1970	1979	1989	2001	2004
Բնակիչ	403	599	343	720	503	655	393	305	361	280

Գյուղի հայկական անվանում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1604 թ․ տեղի ունեցած բնիկների անվերադարձ բռնագաղթի հետևանքով ցավոք մոռացության է մատնվել գյուղի հնագույն անվանումը, որը և չի փոխանցվել նաև եկվոր այլազգիներին։ Նրանք, տպավորված գյուղամերձ ամրոցի՝ հատկապես գյուղահայաց հյուսիսային որմի մռայլ գույներից (բերդի այս որմը տարվա ընթացքում ամենաքիչն է լուսավորվում), գյուղը կոչել են Ղարաղալա (թրգմ.՝ սև բերդ), որն էլ 1948 թ. պաշտոնապես վերանվանվել է Սևաբերդ^[4]։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գյուղում գտնվող պատմական հուշարձանները փաստում են, որ բնակավայրը գոյություն է ունեցել ոչ թե դարեր, այլ նույնիսկ հազարամյակներ առաջ։ Գյուղին հարավ-արևմուտքից կից պաշտպանական հզոր համակարգը նախաուրարտական ժամանակաշրջանից ավանդված եզակի հուշարձան է, իսկ եկեղեցու և գերեզմանոցի մնացորդներն էլ վկայում են միջնադարում զարգացած գյուղի ծաղկուն վիճակի մասին։ Գյուղի տարածքում պահպանվել են 3 դամբարանադաշտ՝ Ք. ա. 3-1 հազարամյակների։ Սևաբերդը առաջին անգամ գրականության մեջ հիշատակվել է 1862 թ․ Մեսրոպ Սմբատյանցի «Տեղեկագիր Գեղարքունի Ծովազարդ գավառի, որ այժմ Նոր-Նայազետ գավառ ասի» գրքում։ Մեսրոպ Սմբատյանցը եղել է Էջմիածնի միաբան-արքեպիսկոպոս, իսկ գիրքը լույս է տեսել 1895 թ․։ Գրքում նկարագրված է գյուղի դիրքը։ Այդ ժամանակ գյուղում հայեր չեն բնակվել, բայց արքեպիսկոպոսը տեսել է մի մատուռ, խաչքարեր, որոնք ունեցել են հետևյալ արձանագրությունները․ «ԹՎՉԾ (1301թ.) կամաւքն Աստոայծ մենք Ճայճնայս (անունը է, որը գուցե Սմբատյանցը սխալ է կարդացել), և Սարգիսը կանգնեցանք զխաչս ի Քրիստոս, ամեն» (Մենք՝ Ճայճնայս և Սարգիսը, այս Խաչը կանգնեցրինք Քրիստոսի համար։ Թող այսպես լինի)։ Մյուս խաչի վրա գրված է Թ․+ՉԼԷ (1286թ.) «Ես Մամքոս զխզչս, յիշեցեք»։ Ըստ արքեպիսկոպոս Սմբատյանցի` զառեցիները այդ խաչքարերը տարել են իրենց գերեզմանոց։

Անրաժեշտ պարագաներ

Սնունդ

տաք թեյ

փոխնորդ հագուստ

տաք հագուստ

անրաժեշտության դեպքում սահնակ։